Το ελαιόλαδο δεν είναι τυχαία ένα από τα πιο σημαντικά τρόφιμα της μεσογειακής διατροφής. Λόγω του γεγονότος ότι είναι πλούσιο σε λίπος παρεξηγείται εύκολα και περιορίζεται αυτομάτως στις δίαιτες. Το ελαιόλαδο όμως είναι ένα θρεπτικότατο τρόφιμο, το οποίο στις σωστές αναλογίες, πρέπει απαραίτητα να περιλαμβάνεται στο καθημερινό διαιτολόγιο του ανθρώπου.
Ξεκινώντας με την περιεκτικότητά του σε λιπαρά οξέα, το ελαιόλαδο είναι από τις σημαντικότερες πηγές σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Στα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα οφείλεται ένα μέρος της ευεργετικής επίδρασης του ελαιολάδου στην καρδιά και στην χοληστερόλη.
Άλλες ευεργετικές ουσίες που περιέχονται στο ελαιόλαδο είναι:
– Βιταμίνη Ε, η οποία δρα ως αντιοξειδωτικό και προστατεύει από την σκλήρυνση των αρτηριών.
– Φαινόλες, πολυφαινόλες, φαινολικά οξέα. Είναι και αυτά αντιοξειδωτικά, προστατεύουν το ελαιόλαδο στις υψηλές θερμοκρασίες και μαζί με τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στις ευεργετικές ιδιότητες του ελαιολάδου στην υγεία.
– Στερόλες. Ιδιαίτερα η β-σιτοστερόλη εμποδίζει την απορρόφηση της χοληστερόλης.
– Σκουαλένιο και β-καροτένιο. Επιπλέον ουσίες με αντιοξειδωτική δράση.
– Τερπενικές αλκοόλες. Βοηθούν στην απομάκρυνση της χοληστερόλης.
– Χρωστικές ουσίες όπως β-καροτίνη, α-χλωροφύλλη, β-χλωροφύλλη. Ουσίες που βοηθούν στον μεταβολισμό.
Ελαιόλαδο και υγεία
Χρόνια νοσήματα
Σε πολλές περιοχές του κόσμου, μια υψηλή σε λιπαρά δίαιτα σχετίζεται με χρόνια νοσήματα όπως η αθηροσκλήρωση, ο διαβήτης, το άσθμα, ο καρκίνος του παχέως εντέρου και η αρθρίτιδα. Σε κάποιες άλλες όμως περιοχές του κόσμου, όπως η Μεσόγειος, μια υψηλή σε λίπος δίαιτα σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα από τις προαναφερθείσας ασθένειες. Με μια πιο προσεκτική ματιά φαίνεται ότι η υψηλή κατανάλωση ελαιολάδου είναι αυτή που συμβάλλει στα χαμηλά ποσοστά χρόνιων ασθενειών.
Καρδιοπάθειες
Η ελληνική μελέτη CARDIO 2000, έδειξε ότι η αποκλειστική κατανάλωση ελαιολάδου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες στο μισό. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι το ελαιόλαδο μειώνει την οξείδωση της LDL χοληστερόλης (κακή χοληστερόλη) η οποία μπορεί να προκαλέσει αθηροσκλήρωση. Άτομα επίσης με υψηλή χοληστερίνη, τα οποία αντικατέστησαν τα κορεσμένα λιπαρά (βούτυρο, λαρδί, μαγιονέζα) με ελαιόλαδο, έριξαν την ολική και κακή τους χοληστερόλη.
Έρευνες δείχνουν ότι η περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε πολυφαινόλες, και ιδιαίτερα, σε ελευρωπαϊνη, είναι ο λόγος που συμβάλλει στην εμπόδιση της οξείδωσης της LDL χοληστερόλης. Πέρα όμως από τις φαινόλες, το ελαιόλαδο οφείλει την ευεργετική επίδραση του στην χοληστερίνη και στα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, την βιταμίνη Ε και σε άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες όπως τα καροτενοειδή. Μια άλλη καρδιοπροστετευτική επίδραση του ελιαιολάδου είναι η αύξηση της καλής χοληστερίνης. Παρ’ όλα αυτά, στη σημερινή εποχή χρειάζεται ένα μέτρο στην ημερήσια κατανάλωση του ελαιολάδου, επειδή πρώτον, είναι λιπαρό τρόφιμο, δεύτερον, δίνει πολλές θερμίδες και τρίτον, δεν υπάρχει η άσκηση και η δραστηριότητα που υπήρχε τη δεκαετία του ‘60 και νωρίτερα.
Καρκίνος
Έρευνες δείχνουν ότι το ελαιόλαδο βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Πιο συγκεκριμένα, το ολεϊκό οξύ – το κύριο μονοακόρεστο οξύ του ελαιολάδου – φαίνεται ότι είναι ο λόγος της προστατευτικής δράσης του ελαιολάδου στον καρκίνο του μαστού. Ευεργετική δράση δείχνει να υπάρχει και στον καρκίνο του παχέως εντέρου, πιθανότατα λόγω των πολυφαινολών. Τέλος, σε έρευνα βρέθηκε ότι όταν τα κρέατα μαγειρεύονται με ελαιόλαδο μειώνεται η παραγωγή καρκινογόνων ουσιών που δημιουργούνται κατά το μαγείρεμα.
Διαβήτης
Μελέτες σε διαβητικούς έδειξαν ότι η χορήγηση υγιών γευμάτων που περιείχαν ελαιόλαδο είχαν καλύτερα αποτελέσματα στα επίπεδα της γλυκόζης συγκριτικά με άλλα υγιεινά γεύματα χαμηλά σε λίπος. Επίσης, μια διαβητική δίαιτα που περιείχε ελαιόλαδο βοήθησε και στον καλύτερο έλεγχο των τριγλυκεριδίων, τα υψηλά επίπεδα των οποίων αποτελούν συνηθισμένο πρόβλημα των διαβητικών. Σε άλλη έρευνα, πάλι σε διαβητικούς, η δίαιτα που είχε το ελαιόλαδο ως βασική πηγή λίπους, βελτίωσε την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Αντιφλεγμονώδης δράση
Καθημερινή κατανάλωση ελαιολάδου έχει συσχετισθεί με χαμηλότερα ποσοστά άσθματος και ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα του ελαιολάδου χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό για να παράγουν αντιφλεγμονώδεις ουσίες. Άλλες, επίσης, ουσίες του ελαιολάδου, όπως το σκουαλένιο και η β-σιτοστερόλη, εκτός από αντιοξειδωτική δράση, φαίνεται ότι έχουν και αντιφλεγμονώδη δράση.
Οστεοπόρωση
Έρευνες έδειξαν ότι δύο πολυφαινόλες που περιέχονται στο ελαιόλαδο, η ελευρωπαϊνη και η υδροξυτυροσόλη μείωσαν τη φλεγμονή που προκαλούσε απώλεια των οστών.
Συμπεράσματα
Χωρίς αμφιβολία το παρθένο ελαιόλαδο αποτελεί την καλύτερη επιλογή λίπους. Καταρχήν παράγεται με φυσικό τρόπο συγκριτικά με τα άλλα σπορέλαια στα οποία χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες και κατά δεύτερον αφομοιώνεται ικανοποιητικά από τον ανθρώπινο οργανισμό. Συστήνεται το ελαιόλαδο να χρησιμοποιείται αντί άλλων λιπαρών τροφίμων, όπως το ζωικό βούτυρο, η μαγιονέζα και το λαρδί, από την άλλη όμως χρειάζεται πολύ προσοχή όσον αφορά την ποσότητα. Δεν πρέπει να διαφεύγει από το νου ότι δίνει αρκετές θερμίδες και το βασικό του συστατικό είναι το λίπος. Μεγάλη κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία και απο κει να προκληθούν άλλα προβλήματα υγείας, λόγω πάχους αυτή τη φορά.
πηγή: περιοδικό “Ο Αρτοποιός και η δουλειά του“
Αφήστε το σχόλιό σας